7 ideeën voor docenten die iPads willen inzetten

Nu ik met een vriend aan het zeilen ben in Bretagne, heb ik alle tijd – het regent nogal en als de zon schijnt moet ik daar niet al te lang in blijven bakken, merkte ik vandaag – om het afgelopen jaar de revue te laten passeren.
Het iPad traject op het Erasmiaans was voor mij een enorm verrijkende tijd: toen ik op school kwam kende ik het apparaat van naam, versie 2 was net uit. Nu ik weg ga is versie drie uit en geef ik cursussen aan docenten die (overwegen te) starten met lesgeven met behulp van deze tablets.

Op het Erasmiaans zelf is in de groep docenten niet zo heel veel veranderd, als ik de enkele leerlingen die ik afgelopen weken sprak, mag geloven. De meesten geven gewoon les uit het boek, een enkeling durft verder te gaan en laat leerlingen via Google docs zaken inleveren, test vorderingen in het leren van de leerlingen met behulp van eClicker of Socrative. Ik kan me vergissen, maar 1:1 leren ben ik nog niet tegengekomen.

Wat kunnen scholen die gaan beginnen met de invoering van tablets leren uit ‘ons’ traject? Op http://elearninglaura.net/ vond ik via scoop.it zes ideeën voor leraren die iPads willen gaan inzetten, wat uiteindelijk overigens zeven ideeën bleken te zijn. Ik heb Laura toestemming gevraagd – en die toestemming dezelfde dag nog gekregen – haar artikel mogen te vertalen om daar ons traject mee onder de loep te nemen.

1. Begin met het leren
Nieuwe technologieën de klas in dragen kan verandering oproepen, maar het zal een pedagogische aanpak niet vanzelf verbeteren. Wanneer oude routines en ingesleten gewoontes worden aangekaart zullen sommigen dit verfrissend vinden, anderen echter ontregelend. Niemand wil het kind met het badwater weggooien, dus als je als leraar opnieuw naar je planning, werkschema’s en leerdoelen kijkt, zal je je altijd moeten afvragen waarin het leren nu zit.
Ik vraag me oprecht af of we tijdens de leergang niet te gemakkelijk voorbij zijn gegaan aan dit aspect, of we toch niet nog meer hadden moeten”ondertitelen”: waarom is dit een leerzame activiteit en waarom is de iPad daar een geschikt instrument voor…

2. Zorg voor ondersteuning
Waar sommige collega’s vrij gemakkelijk de stap zetten van analoog naar digitaal en vrij snel hun weg vinden in hoe je leren laat ontstaan, hebben anderen steun nodig om hier stappen in te zetten.
Voorbeeldactiviteiten ontwikkelen om te demonstreren en te modelleren hoe je digitaal leren kan inbouwen in bekende lesstructuur zal de collega’s helpen die minder zeker zijn om de stap te wagen. Dit laatste is een zeer reële bedreiging van de verandering: angst om het fout te doen. Ook in de cursussen die ik afgelopen maand in het land gegeven heb hoorde ik die echo. Leraren zijn zo gewend alles beter te weten en te kunnen dan hun leerlingen, dat het zeer beangstigend kan zijn iets te starten waar ze niet geheel zeker in zijn en waarvan ze vermoeden dat hun leerlingen er wel beter in zullen zijn dan zij.
Een mogelijkheid om wat zekerder te worden, is door als trainers of als collega’s of zelfs als leerlingen stappenplannen op te zetten. Een site als snapguide, met bijbehorende app, kan hier helpend zijn. Ook een video-opname kan bij voorbeeld ondersteuning bieden.
We hebben geprobeerd coaching aan te bieden. Dit is echter slechts in sporadische gevallen opgepakt. Hadden we hier nu dwingender moeten zijn?

3. Zorg voor presentaties van leerlingenwerk
Adverteren met excellent leerlingenwerk dient een aantal doelen en het is oh-zo-makkelijk het onderaan je takenlijst te zetten. Leerlingen zien prachtige voorbeelden van hun klasgenoten en kunnen daar hun eigen werk mee verbeteren of zich erdoor laten inspireren. Collega docenten krijgen zo een beeld van het soort producten dat hun eigen klassen kunnen maken. De leerlingen wiens werk wordt getoond en daar complimenten over krijgen zullen zich prettig voelen over wat ze kunnen maken, zeker degenen van wie het werk nooit werd getoond vanwege hun vreselijke handschrift.
Wij hebben dat inzetten van leerlingen slechts ten dele gedaan en dat is eigenlijk jammer! Wat we merkten bij de mini-conferentie waren de glimmende gezichten van de leerlingen aan wie gevraagd was mede te presenteren. Ze toonden hun competentie in het gebruik van de tablet en de wijze waarop ze goed konden verwoorden waarom de ene app wel en de andere niet werkte in de klas of thuis.

4. Zorg ervoor dat er gespeeld kan worden.

Nieuwsgierigheid bij collega's aanwakkeren is niet altijd even eenvoudig. Sommigen hebben langer nodig om overtuigd te raken, anderen zijn bang iets kapot te maken. Gelegenheid scheppen om te spelen met de tablet, zonder dat iets fout kan gaan, zorgt voor vertrouwen. Collega's zullen zo sneller bereid zijn na te denken over hun gedrag in het veranderende klassenmanagement. Bezig zijn met opdrachten en niet alsmaar aantekeningen maken, zal collega's op ideeën brengen terwijl ze met de opdrachten experimenteren. Een voorbeeld tijdens de cursus was het spelen met Lino. Collega's begonnen elkaar te filmen en wat plagerig elkaars 'sticky' te verstoppen. De sfeer was vooral: zeg, hoe heb jij dat nu gedaan. Er werd gelachen, grappen gemaakt… En geleerd.

5. Deel.
Discussies waarbij niet slechts 1 antwoord goed is, geen strijd om wie de beste is en geen andere agenda dan elkaar uit de problemen helpen: dit is essentieel. En moeilijk. Kan je ruimte en tijd vinden om elkaar fysiek of virtueel te ontmoeten om te praten over wat wel en wat niet werkt?

In onze cursus hebben we geprobeerd dit vorm te geven door het verplicht stellen van Blogs. Dit is door slechts een zeer beperkt aantal collega’s opgepakt. In mijn idee hebben we verzuimd te zoeken naar alternatieven voor dit zo belangrijke punt van het delen van problemen en het zoeken naar oplossingen met elkaar. Paste dit nu niet in de cultuur van de school? Wat zou dan wel geholpen hebben?

6. Zorg voor alternatieven, of zelfs maar deeloplossingen.
Collega’s willen niet horen dat iets niet werkt. Eén kleine beperking kan hun het zicht al benemen op alle goede zaken die er met het apparaat mogelijk zijn. Hoe moeilijk het ook is, zeker als je geen technisch expert bent, probeer altijd een alternatief te vinden als een Flash element van een website deze onbruikbaar maakt op een iPad, of als een bepaalde video niet ingeloten kan worden.

Wij hebben dit geprobeerd door bij voorbeeld de apps als Puffin en Worldatlas for iPad aan te bieden. Of dit geholpen heeft valt te betwijfelen, als je tenminste de leerlingen mag geloven…

7. Betrek leerlingen bij de invoering.

Een diginerds programma, een gezamenlijk digilunch: er zijn veel mogelijkheden om leerlingen en leraren te laten samenwerken om ieders ideeën en vaardigheden te verbeteren. Op de school van E-learning Laura maakte hun tweede klas club video gidsen over nieuwe apps en testte stappenplannen. Niemand vroeg hen hierom, ze kwamen gewoon. Dit enthousiasme zou wel eens bijzonder waardevol kunnen worden in de toekomst

Dit is een onderdeel waarvan we op de miniconferentie al sporen van hebben kunnen zien. Ik zou elke school die iets met iPads of andere tablets van plan is aanraden hier werk van te maken.

Onderwijs maak je tenslotte samen..

Fijne vakantie.

Dico Krommenhoek.

Samenwerken in een document – qikpad

Samenwerken is een van de vaardigheden die je je leerlingen graag aanleert, of mee laat oefenen. Ebbens (1997) en Zuylen (1997) publiceerden erover, de werkvormen die het APS in de leergang Alle Leerlingen Bij De Les presenteert, bevatten activiteiten waarbij leerlingen op een of andere manier samen aan het werk zijn. Bij de vierde bijeenkomst van de iPad cursus op het Erasmiaans zullen we oefenen met qikpad. Met dank aan Herman van Schie beschrijf ik hier de aanpak:
Je kunt het beste deze opdracht in de klas te oefenen, om ervoor te zorgen dat je leerlingen uiteindelijk thuis met elkaar een document kunnen maken.

1. Deel groepen in – bepaal zelf welke rol elk groepslid heeft of als de vaardigheid tot samenwerken al groter is, laat dat bepalen.
2. Geef de groepen een samenwerkingsopdracht, met een tekstdocument als product.
3. Een van de groepsleider krijgt de opdracht op qikpad een documentnaam in te vullen en op OK te drukken.

N.B. Tijdens de training merkten we de dat de link geopend moet worden in een nieuw venster, om in het adresvenster(met http://…) een bruikbare qikpad-naam te kunnen zien en te kunnen kopiëren.

4. Het adres dat dan gegenereerd wordt, moet hij of zij mailen aan zijn groepsgenoten en aan jou.
5. Als zij dat adres aanklikken kunnen zij direct schrijven in het document.
6. Vraag de leerlingen rechts bovenaan hun naam in te vullen.
7. Vraag de leerlingen te overleggen middels de chatmogelijkheid, die rechts onderaan staat – verwacht niet dat het daarmee ook stil wordt 😉
8. De tekst van elke deelnemer verschijnt met een andere kleur in het document (en als de kleur je niet bevalt, kan hij hem eenvoudig aanpassen)
9. Met het kloksymbooltje kan je als deelnemer – of jij als docent – terug in de tijd om het proces te volgen. je kunt zo dus onder mee zien wat de inzet van elk groepslid is, daar tijdens het proces, of achteraf op reflecteren met de groep.
10. Aan het eind van het proces kan het document worden gedeeld middels het blauwe plusjewaarbij gekozen kan worden tussen mail of een van bijgaande links.
11. Volgens de maker kan ook een ‘read-only’ link worden gemaakt, voorzien van een QR-code, zodat Smart-phones direct naar die site kunnen navigeren. Helaas werkte die voorziening niet tijdens het maken van deze Blog-post

Bijgaande video bespreekt – in het Engels – bovenstaande punten:

Om bovenstaande WordPress te schrijven heb ik een qikpad pagina gemaakt waarin ik met mezelf heb samengewerkt, viel nog niet mee;-) Ik plaats die pagina hieronder, met de uitnodiging er ideeën aan toe te voegen. Je doet dat door in Qikpad op het volgende icoontje te klikken en die code te kopiëren.